Thursday 13 August 2009

Σκέψεις πάνω στο βιβλίο του Matthew Frederick «101 Πράγματα που Έμαθα στην Σχολή Αρχιτεκτονικής»

Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο που διαβάζεται εύκολα λόγω και του μικρού του όγκου. Περιεκτικό, ευχάριστο, συνδυάζει όμορφα σκίτσα με μικρές σύντομες υπενθυμίσεις και διαπιστώσεις που επιβεβαιώνουν και ενθαρρύνουν την σχεδιαστική προσέγγιση. Ξεχώρισα:

Την διαπίστωση πως «οι καλοί σχεδιαστές είναι πάντα μάχιμοι». Μου θυμίζει το σημείωμα που βρήκε κάποιος στο εργαστήριο του Michelangelo μετά τον θάνατο του. Σε αυτό προτρέπει τον μαθητευόμενο του γράφοντας: «σχεδίασε, Antonio, σχεδίασε, Antonio, σχεδίασε και μην χάνεις χρόνο» (Annie Dillard, “The Writing Life”). Με το σχέδιο, έστω και ένα μικρό σκίτσο, το απτό περιβάλλον γίνεται η δική μας πραγματικότητα και μεταμορφώνεται σε υποκειμενικές εικόνες, δημιουργικούς χώρους εμποτισμένους με το δικό μας πνεύμα. Εδώ θα πρόσθετα ότι και η εμβάθυνση στην θεωρία της αρχιτεκτονικής επιφυλάσσει πολλές χαρές και επιμηκύνει τα όρια μας σε θαυμαστό βαθμό.

Τον μετα-στοχασμό, την «σκέψη γύρω από την σκέψη». Η σύλληψη μιας ιδέας και η ανάπτυξη της στο σχεδιαστήριο είναι μια διαδικασία μετα-στοχασμού, ένας δημιουργικός διαλογισμός, κυκλικές νοητικές διεργασίες κατά τις οποίες όλες οι εμπειρίες που έχουν γίνει ένα με εμάς αναγεννώνται σε νέες μορφές για να συνθέσουν μια υποκειμενική αλήθεια.

Την εμπεριστατωμένη απλότητα. Με άλλα λόγια, με λιγότερα κατάφερε περισσότερα, καθώς σαφώς «το λιγότερο είναι περισσότερο» κάτι όμως που πολύ λίγοι μπορούν να καταφέρουν με πρώτο και καλύτερο βέβαια τον Mies Van Der Rohe.

Κάτι πολύ ωραίο: «η επιτυχία των αριστουργημάτων δεν φαίνεται να έγκειται στην απουσία ελαττωμάτων – απεναντίας, σ’ αυτά ανεχόμαστε τα μεγαλύτερα σφάλματα – αλλά στην απέραντη πειθώ ενός πνεύματος που έχει κατακτήσει απόλυτα την προοπτική του.» (Virginia Wolf, «Ο θάνατος του σκώρου»)

Τέλος, «οι αρχιτέκτονες αργούν να ανθίσουν». Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία!